รู้หรือไม่ว่า “ฟันซ้อนเก” และ “ฟันยื่น”

เป็นสองในปัญหาหลักที่ คนไทยส่วนใหญ่

มาพบทันตแพทย์เพื่อขอจัดฟันมากที่สุด?

หลายคนสงสัยว่า…

❓ ฟันซ้อนเกต้องถอนฟันไหม?

❓ ฟันยื่นสามารถจัดให้หายได้หรือไม่?

❓ จะเลือกแบบจัดฟันทั่วไปหรือแบบใสดี?

❓ จำเป็นแค่ไหนที่ต้องรีบจัด?

บทความนี้จะพาคุณเข้าใจลึกถึงปัญหาเหล่านี้แบบละเอียด พร้อมเปรียบเทียบวิธีการรักษา ข้อดี-ข้อเสียของการถอนฟัน และคำแนะนำจากทีมทันตแพทย์เฉพาะทางจาก คลินิกบ้านฟันสวย เชียงใหม่ ที่มีประสบการณ์รักษาคนไข้ฟันซ้อน ฟันยื่น มากกว่าหลายพันเคส

ฟันซ้อนเกคืออะไร?

“ฟันซ้อนเก” หมายถึง ภาวะที่ฟันเรียงตัวไม่เป็นระเบียบ เกยทับกัน บิด เบี้ยว หรือขึ้นผิดตำแหน่งจากแนวฟันปกติ

ฟันบางซี่อาจขึ้นซ้อนอยู่ด้านนอกหรือด้านในของแนวฟัน

ฟันบางซี่อาจหมุนไปด้านข้าง หรือเบี้ยวจากจุดที่ควรจะเป็น

ระดับความรุนแรงของฟันซ้อนเก

เล็กน้อย ฟันบิดเพียงบางซี่ ไม่มีการเกยกัน
ปานกลาง ฟันเกยกันชัดเจน 2–3 ซี่
รุนแรง ฟันเรียงผิดแนวทั้งปาก มีการบิดตัวมาก

ปัญหาที่ตามมาจากฟันซ้อน

แปรงฟันไม่สะอาด → ฟันผุง่าย
หินปูนเกาะ → เหงือกอักเสบ
กลิ่นปาก
เคี้ยวอาหารไม่ละเอียด
ใบหน้าผิดสมดุล เสียบุคลิกภาพ

ฟันยื่นคืออะไร?

ฟันยื่น คือ ภาวะที่ฟันหน้าบนยื่นออกมามากกว่าปกติ โดยมักเกิดจาก 2 สาเหตุหลัก คือ

ฟันบนยื่น: ฟันหน้าบนยื่นออกมาข้างหน้า ทำให้ปากไม่สามารถปิดสนิทได้
ขากรรไกรยื่น (โครงหน้า): โครงกระดูกขากรรไกรบนยื่นมากผิดปกติ ทำให้ฟันยื่นตาม

สังเกตอาการฟันยื่น

ปากปิดไม่สนิท
ฟันหน้าบนโผล่เกินแนวปกติ
ใบหน้าด้านข้างโค้งนูน
พูดเสียง “ส” ผิดปกติ
ยิ้มเห็นฟันยื่นออกมาอย่างชัดเจน

ผลกระทบจากฟันยื่น

ความมั่นใจในการยิ้มลดลง
เสี่ยงต่อการหักของฟันหน้าหากเกิดอุบัติเหตุ
พูดไม่ชัด
เคี้ยวอาหารไม่สะดวก
เกิดการสึกของฟันที่ไม่สมดุล

สาเหตุของฟันซ้อนเก และฟันยื่น

ฟันซ้อนเก:

ขากรรไกรเล็ก: ไม่มีพื้นที่ให้ฟันเรียงตัว
ฟันน้ำนมหลุดเร็ว/ช้าเกินไป
ฟันแท้ขึ้นผิดตำแหน่ง
พันธุกรรม
พฤติกรรมในวัยเด็ก เช่น ดูดนิ้ว / ดุนลิ้น

ฟันยื่น:

พันธุกรรม (พบบ่อยที่สุด)
พฤติกรรมดูดนิ้ว ดูดขวดนานเกินไป
ลิ้นดุนฟันด้านหน้า
โครงสร้างกระดูกขากรรไกรผิดปกติ

ถ้าปล่อยไว้จะเกิดอะไรขึ้น?

1.ฟันซ้อนเก

ระยะสั้น ฟันผุง่าย เหงือกอักเสบ
ระยะยาว สูญเสียฟันก่อนวัยอันควร

2.ฟันยื่น

ระยะสั้น เสียบุคลิกภาพ พูดไม่ชัด
ระยะยาว ฟันหน้าหักง่าย ขากรรไกรเคลื่อน

วิธีรักษาฟันซ้อน ฟันยื่น

1. จัดฟันแบบโลหะ (Metal Braces)

ใช้เครื่องมือเหล็กดึงฟันเข้าสู่ตำแหน่งที่ถูกต้อง
เหมาะกับเคสที่มีความซ้อน/ยื่นในระดับปานกลาง–รุนแรง
ใช้ร่วมกับการถอนฟันได้ในกรณีที่มีพื้นที่น้อย

ข้อดี:

ราคาถูกที่สุด
เห็นผลแน่นอน

ข้อเสีย:

มองเห็นเหล็กชัดเจน
ต้องมาพบหมอทุก 3–6 สัปดาห์

2. จัดฟันแบบใส (Clear Braces)

ใช้วัสดุสีเหมือนฟัน ทำให้มองไม่เห็นชัด
ให้ผลลัพธ์ใกล้เคียงกับจัดฟันโลหะ

ข้อดี:

ดูเนียน เหมาะกับคนทำงาน

ข้อเสีย:

ราคาสูงกว่าเล็กน้อย

3. Invisalign , Clear aligner (Smartee , Kase aligner) (จัดฟันใสแบบถอดได้)

ถาดใสที่สามารถถอดเข้า-ออกได้
วางแผนการรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ 3D

ข้อดี:

ไม่เห็นเครื่องมือเลย
ถอดออกกินข้าว/แปรงฟันได้สะดวก
เจ็บน้อยกว่าแบบอื่น

ข้อเสีย:

ราคาสูงที่สุด
ต้องมีวินัยในการใส่ทุกวัน

4. Fastbraces

เป็นเทคโนโลยีเร่งผลการรักษา
เหมาะกับผู้ที่ต้องการจัดฟันให้เสร็จเร็ว

ข้อดี:

ระยะเวลาสั้นลง ( 8 –18 เดือน)
เหมาะกับเคสรีบใช้หน้า อยากเห็นผลเร็ว

ข้อเสีย:

ราคาสูงกว่าจัดฟันปกติเล็กน้อย

ต้องถอนฟันไหม? วิธีประเมินจากทันตแพทย์

การถอนฟันก่อนจัดฟัน เป็นหัวข้อที่คนไข้กังวลมากที่สุด

แต่ในความจริงแล้ว ไม่ได้มีการถอนฟัน “ทุกเคส” ค่ะ

ปัจจัยที่ใช้พิจารณา:

พื้นที่ในขากรรไกรมีพอหรือไม่ ถ้ามีฟันแออัด → อาจต้องถอน
ฟันซ้อนลึกแค่ไหน ถ้าซ้อนหลายซี่ → มักพิจารณาถอน
มีฟันเกิน / ฟันคุดหรือไม่ ฟันเกินอาจต้องถอนทิ้งก่อนจัด
การสบฟันผิดปกติหรือไม่ ถ้าขากรรไกรผิด → อาจต้องถอนและจัดร่วมกับเครื่องมือพิเศษ

✅ ตัวอย่างเคส “ต้องถอนฟัน”

ฟันซ้อนเกแน่นมาก บิดหลายซี่
ขากรรไกรเล็ก พื้นที่น้อย
ฟันยื่นมากจนไม่สามารถดึงถอยกลับได้ถ้าไม่ลดจำนวนซี่ฟัน

❌ ตัวอย่างเคส “ไม่ต้องถอนฟัน”

ฟันซ้อนเล็กน้อย พอมีพื้นที่จัดฟัน
เคสเด็กที่ยังมีการเจริญเติบโตของขากรรไกร
ใช้เทคนิค Fastbraces หรือจัดฟันใส Invisalign Clear aligner (Smartee , Kase aligner) ที่วางแผนขยับฟันแบบไม่ถอน

รีวิวเคสจริงจากคนไข้คลินิกบ้านฟันสวย

🎯 เคส 1: ฟันซ้อนแน่นระดับรุนแรง

“เคยปรึกษามาหลายคลินิก บอกให้ผ่าตัดหมด แต่พอมาเจอคุณหมอบ้านฟันสวย หมอแนะนำให้ถอนฟัน 4 ซี่แล้วจัด ปรากฏว่าฟันเข้าที่ภายใน 14 เดือน! ไม่ต้องผ่าตัดเลยค่ะ”

– คุณมายด์, อายุ 27 ปี